Skolyoz

Sağlıklı bir omurgaya arkadan bakıldığında tüm omurlar aynı doğrultuda görülür. Herhangi bir nedenle bu dizilimin bozulmasına ve anormal bir eğriliğin ortaya çıkmasına skolyoz adı verilir. Ülkemizde 12–14 yaş arası çocuklarda yapılan taramalarda omurga eğriliklerinin % 2 oranında görüldüğü saptanmıştır.

Nasıl Fark Edilir?
Skolyozun erken dönemlerinde genellikle bir yakınma yoktur. Bu nedenle tanı genellikle tesadüfen konulur. Genellikle ilk bulgu görüntü bozukluğudur. Kötü duruş şekli, bir omuzun diğerinden yukarıda durması, bir tarafta belirginleşen kürek kemiği çıkıntısı, elbiselerin tam olarak vücuda oturmaması (kızlarda etek ya da elbise çizgilerinin asimetrik olması) çoğu zaman aile veya öğretmenleri tarafından fark edilir.
Skolyozun saptanmasında en kolay yollardan biri öne eğilme muayenesidir. Dizlerini bükmeden her iki eli ile yere değmeye çalışan öne eğilmiş çocukta kaburga çıkıntısı, kalça veya belde asimetri olması skolyozu akla getirmelidir. 

Kime Başvurmalıyım?
Skolyozdan kuşkulandığınızda tanı ve tedavisi için ortopedi ve fizik tedavi rehabilitasyon kliniklerine başvurabilirsiniz.

Skolyozun Nedenleri Nelerdir?
Skolyozun pek çok nedeni vardır, ancak %80 hastada skolyoza neden olan bir sağlık sorunu saptanamaz. %20 hastada ise yapısal bir kemik sorunu, sinir sistemi, kas hastalıkları saptanabilir veya yapısal bir bozukluk olmadığı halde skolyoz, duruş bozuklukları, omurga kırıkları, tümörler, bacak boyu eşitsizlikleri nedeniyle oluşmuş olabilir.

Skolyoz Tedavi Edilebilir mi?
Skolyoz tedavisinde amaç kozmetik olarak düzgün, dengeli ve ağrısız bir omurga yapısı sağlamak ve oluşabilecek ek sorunları önlemektir. Erken tanı, eğriliğin daha küçükken saptanması ve gerekli önlemlerin alınması ile ilerlemenin önüne geçilmesini sağlar. Tanı ve tedavide her hasta bireysel olarak değerlendirilmelidir. Yani her hastanın tedavisi kendine özgüdür.
Skolyozun seyri hastadan hastaya değişkenlik göstermektedir. Skolyoz ilerleyebilir, aynı derecede kalabilir veya düzelebilir. Tedaviyi belirleyen ana faktörlerden biri, bu sürecin öngörülmesidir. Genel olarak kız cinsiyet, skolyozun küçük yaşta ortaya çıkması, iskelet olgunlaşmasının derecesi, çift eğrilikler, eğrilik açısının fazla olması, hastalığın ilerleyebileceği konusunda uyarıcı olabilir. Bu hastalar daha yakın izlenip, daha yoğun tedavi alırlar. Dolayısı ile skolyozlu bir çocuk düzenli aralıklarla konunun uzmanı bir hekim tarafından kontrol edilmelidir.

Skolyoz Tedavisinde Egzersiz ve Korsenin Yeri
Egzersiz skolyoz tedavisinde duruşun düzeltilmesinde, esnekliğin artırılmasında ve psikolojik olarak hastanın hastalığa olan uyumunu artırmada etkin olmaktadır. Buna karşın tek başına egzersiz yapmak yeterli olmayabilir. Genel olarak cerrahi tedavi gerektirecek kadar olmayan eğriliğin tedavisinde, egzersiz programı ile korseleme birlikte kullanılmaktadır. Korseleme ihtiyacı hastadan hastaya değişiklik göstermektedir. Eğriliğin açısı, ilerleme düzeyi, çocuğun gelişim evresine göre korseleme kararı verilmektedir. Yine, eğriliğin olduğu bölgeye göre farklı korse çeşitleri kullanılabilir.

Skolyoz Cerrahi Tedavisi
Korse ile ilerlemesi durdurulamayan eğriliklerde, eğriliğin 40 derece üzerinde olması durumunda eğrilik ameliyat ile düzeltilmelidir. Çocuğun yaşı, iskelet sisteminin olgunlaşma derecesi, gelişebilecek komplikasyonların önlenmesi gerekliliği ameliyat kararı verilirken dikkate alınmaktadır.

Yetişkenlerde Skolyoz
Skolyoz yalnızca çocuklarda değil erişkinlerde de gözlenebilir. Bunların çoğu çocukluk çağında fark edilmemiş ve erişkin çağa taşınan skolyozlardır. Ellili yaşlardan sonra ise omurgadaki yıpranma nedeni ile skolyoz görülebilmektedir. Çocukluk skolyozundan farklı olarak bu hastalarda en sık yakınma ağrıdır. Ağrı genellikle ağrı kesici ve fizik tedavi yöntemleri ile tedavi edilir. İskelet büyümesi durduğu için korseleme nadiren uygulanır. Bu tedavilere dirençli olgularda cerrahi tedavi gerekebilir.