Çocuklarda Konjonktivit
Konjonktivit, gözün konjonktivasının iltihaplanmasıdır. Konjonktiva göz kapaklarının iç kısmını ve göz küresini kaplayan zardır. Konjonktivit ayrıca “pembe göz hastalığı” olarak da bilinir, çünkü konjonktivitili bir göz pembe veya kırmızı görünür.
Çocuklarda, durum sıklıkla yenidoğan konjonktiviti veya çocukluk konjonktiviti şeklinde sınıflandırılır. Her grup için farklı nedenler ve tedaviler vardır.
- Yenidoğan konjonktiviti:
- Kimyasal konjonktivit: Yenidoğan bebeklere verilen ve bakteriyel kaynaklı göz enfeksiyonlarını önlemeye yardımcı olan göz damlalarından kaynaklanan tahrişten kaynaklanan bir durumdur. Gözler genellikle kırmızı ve iltihaplıdır, damlalar göze konulduktan birkaç saat sonra başlar. Semptomlar genellikle ilk 24 saat içinde başlar, 48 saat içinde sonlanır. Bu tip konjonktivitler genel olarak kendiliğinden geçer, herhangi bir tedavi uygulanmasına gerek yoktur.
- Gonokokal konjonktivit: Neisseria gonorrhoeae olarak adlandırılan bakterilerin neden olduğu bir bir durumdur. Bebek, vajinal doğum sırasında bu tür bakterilere maruz kalabilir. Gonokokal konjonktivit, göz kapaklarında şişlik ve yoğun kıvamlı sıvı akıntısı ile oldukça kırmızı gözlere neden olur. Semptomlar genellikle doğumdan yaklaşık 24-48 saat sonra başlar. Bu konjonktivit tipi doğumdan sonra bebeğe uygulanan göz damlalarıyla önlenebilir.
- İnklüzyon konjonktiviti: Chlamydia trachomatis olarak isimlendirilen bakterilerin neden olduğu bir durumdur. Semptom olarak kızarmış gözler, şişmiş göz kapakları ve göz kapaklarından sızan açık renkli sıvı görülür. Semptomlar genellikle doğumdan 5 ila 14 gün sonra başlar.
- Diğer Bakteriyel Enfeksiyonlar: Yaşamın ilk haftasından sonra, yenidoğanlarda başka bakteriler de konjonktivitin nedeni olabilir. Bu bakteriyel enfeksiyonlarda genel olarak gözlerde kızarıklığa akıntı eşlik edebilir. Tedavi, enfeksiyona neden olan bakterilerin türüne bağldır. Tedavi genellikle göze antibiyotik damlaları veya merhemler ile kompresler içerebilir.
- Çocukluk Çağı Konjonktiviti
Konjonktivanın ilithabı olarak tanımlanabilen ve bir enfeksiyon bulgusu da olabilen konjonktivitler çocukluk çağında da yaygın bir sorundur. Kimi konjonktivit türleri oyun grupları ve okullar gibi toplu olarak bulunulan alanlarda da salgınlar halinde görülebilir. Çocukluk çağı konjonktivitinin en yaygın nedenleri şunlardır;
- Bakteriler: Staphylococcus aureus, Haemophilus influenza, Streptococcus pneumoniae, vb.
- Virüsler: Adenovirus, Herpesvirus, vb.
- Alerjiler
Her çocukta farklı olabilmekle beraber, sıklıkla gözlemlenen konjonktivit belirtileri arasında; kaşıntılı, tahriş olmuş gözler, göz kapaklarının şişmesi, onjonktivanın kızarıklığı, ışığa bakıldığında ağrı, ışıktan kaçınma, gözlerde yanma, sabahları birbirine yapışmış göz kapakları, gözlerde berrak veya yeşilimsi akıntı, alerji nedenli hapşırma ve burun akıntısı, alerji nedenli gözlerden lifli akıntı sayılabilir.
Konjonktivit şüphesi durumunda hekiminiz çocuğunuzun sağlık geçmişi hakkında bilgi edindikten sonra fizik muayene ile tanı koyabilir. Bazı durumlarda ise, enfeksiyonun nedenlerini araştırmak için akıntıdan örnek alınılarak test yapılabilir.
Çocuğun semptomlarına, yaşına, genel sağlık durumuna ve hastalığın durumuna bağlı olarak hekimin uygun gördüğü yöntem ile hastanın tedavisine başlanır.
Bunlar;
- Bakteriyel enfeksiyon: Antibiyotik göz damlaları ile tedavi edilebilir.
- Herpes enfeksiyonu: Çocuğunuzun bir göz doktoru tarafından değerlendirilmesi gerekebilir. Çocuğunuza hem ağızdan kullanılabilecek ilaçlar, hem de göz damlası verilebilir.
- Diğer viral enfeksiyonlar: Genellikle tedaviye ihtiyaç duyulmamakla beraber kimi durumlarda antiviral göz damlaları kullanılabilir. Bazı durumlarda ise ikincil bir bakteriyel enfeksiyonun önlenmesine yardımcı olmak için antibiyotik göz damlaları kullanılabilir.
- Alerjik Reaksiyon: Alerjiler oral ilaçlar veya göz damlaları ile tedavi edilebilir.
Eğer durum bir enfeksiyondan kaynaklanıyorsa, enfeksiyon bir gözden diğerine kendiliğinden veya gözdeki akıntıya dokunularak bulaştırılabilir. Ayrıca enfeksiyon durumlarında diğer insanlara da bulaşabilir: Tedaviye başlansa dahi, gözden kaynaklanan akıntı 24 ila 48 saat arasında hala bulaşıcı olabilir.
Enfeksiyonun yayılmasını önlemek için, çocuğunuza bakım yaparken ellerinizi sık sık yıkayınız. Çocuğunuzun gözlerine dokunmadığından emin olunuz. Çocuğunuzun ellerini sık sık yıkamasını sağlayınız.
Uzm.Dr. Yunus Emre BIKMAZ
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Kudret International Hospital