
Polip nedir?
Polipler, insan vücudunda belirli bölgelerde çoğunlukla bilinmeyen nedenlere bağlı olarak gelişen ve geneli küçük yapıya sahip tümörlerdir. Bazıları milimetrik yapılara sahipken bazıları birkaç santim boyutlarına ulaşabilir. Genellikle iyi huylu oluşumlardır ve kanserleşme eğilimi az bir kısmında görülür. Çoğu insanın vücudunda belirli bölgelerde polipler mevcuttur; fakat bunlar sağlık açısından herhangi bir probleme neden olmaması ve kişiye rahatsızlık vermemesi nedeniyle genellikle fark edilmez. Vücutta poliplere en çok rastlanılan bölgeler, rahim ve rahim ağzı, ses telleri, bağırsaklar ve safra kesesidir. Rahimde oluşan polipler gebeliğe engel olabilmekle birlikte genellikle kısırlık nedeninin araştırılmasına yönelik olarak yapılan incelemeler esnasında saptanırlar. Bağırsak, ses telleri ve safra kesesi gibi yerlerde oluşan polipler, boyutları büyüdükçe kişide birtakım belirtilerin oluşumuna yol açar ve bu belirtiler sonrasında tespit edilir. Herhangi bir ciddi probleme yol açmayan polipler kendi kendilerine iyileşebildikleri için takiple kontrol altında tutulabilir. Az bir kısmında ise kanserleşme riskinin tespit edilmesi, gebeliğe engel olması, boyutunun büyük olması gibi sorunlar görülebilir. Bu polipler, cerrahi operasyonlar yardımıyla çıkartılır.
Polip belirtileri nelerdir?
Polipler bilinmeyen nedenlere bağlı olarak oluşup müdahele edilmeden yok olabilir. Özellikle küçük yapılı olan polipler çoğu bireyde ciddi sağlık problemlerine yol açmaz. Bu sebeple ancak farklı bir nedene yönelik olarak yapılan araştırmalar esnasında tespit edilebilirler ve çoğunlukla alınmaları gerekmez. Fakat bazı durumlarda kişinin günlük yaşamını olumsuz yönde etkileyebilecek rahatsızlıklara neden olabilirler. Özellikle de boyutlarının büyük olduğu durumlarda belirtiler aracılığıyla kendisini gösterir. Bu belirtilerin şiddeti poliplerin oluştuğu bölgeye, oluşan poliplerin sayısına ve boyutlarına göre değişir.
Rahim ve rahim ağzı poliplerinde;
- Düzensiz kanamalar
- Cinsel ilişki sırasında ağrı
- Adet kanaması yoğunluğunun fazla olması
- Uzun süren adet kanamaları
- Gebe kalamama (kısırlık) gibi belirtiler, en sık rastlanan semptomlar arasında yer alır.
En çok kadınlarda, rahim ve rahim ağzı bölgelerinde görülen polipler yukarıda da belirtildiği gibi vücudun farklı doku ve organlarında da oluşabilir. Örneğin safra kesesinde polip oluşumu, bulantı ve kusma, karın ağrısı, sarılık ve dışkı görünümdeki değişiklikler ile kendini belli edebilir ve ultrasonik incelemelerde diğer safra kesesi hastalıkları ile karıştırılabilir. Ses tellerindeki polipler ses yapısındaki anormallikler ve değişimler ile, bağırsaktaki polipler ise sindirim sisteminin düzensiz çalışması, tekrarlayan ishaller ve dışkıda kan görülmesi gibi belirtilerle kendisini belli edebilir.
Polip çeşitleri nelerdir?
Polipler oluştukları bölgelere göre isimlendirilir ve farklı çeşitlere ayrılır. En yaygın görülen polip türleri şunlardır:
- Endometrial polip: Rahimde polip oluşumu özellikle menopoz sonrası dönemde oldukça yaygın görülen bir durumdur. Endometrial polip olarak da adlandırılan ve rahim veya rahim ağzından köken alan polipler genellikle kanama sorunu ile kendini belli eder.
- Safra kesesi polipleri: Safra kesesinde polip oluşumu sıklıkla safra taşları ve safra çamuru gibi diğer hastalıklarla karıştırılır. Polipin boyutunun büyük olması ve safra tıkanıklığına yol açması durumunda safra kesesinin alınması gerekebilir.
- Ses telleri polipleri: Sesinde çatallanma, kalınlık gibi problemler olan bireylerin bir kısmında ses tellerinde polip ve nodül oluşumu söz konusudur. İlaçlar ve cerrahi girişimler yardımıyla tedavi edilebilir.
- Bağırsak polipleri: Özellikle kalın bağırsakta polip oluşumu tekrarlayan ishal, dışkı görünümünde değişiklikler ve dışkıda kan görülmesi gibi olumsuzluklara yol açabilir. Şiddetli belirtilere neden olması durumunda bu poliplerin cerrahi girişimler yardımıyla alınması gerekir.
Poliplerin tedavi yöntemleri nelerdir?
Polip tedavisi; poliplerin türüne, oluşum gösterdikleri organ ve dokunun tipine, sayılarına ve boyutlarına, iyi huylu veya kötü huylu olduklarına göre değerlendirilerek uzman hekimler tarafından belirlenir. Büyük bir kısmı iyi huylu olan ve kansere dönüşme ihtimali olmayan polipler herhangi bir olumsuzluğa neden olmuyorlarsa alınmaları gerekmez.
Halk arasında polip kürü olarak bilinen bazı doğal yöntemler bilinse de bu gibi uygulamalar tam bir tedavi değil, bir destekleyici olarak tercih edilmeli ve uygulanmadan önce mutlaka hekime danışılmalıdır. Takibe rağmen iyileşmeyen, kanserleşme ihtimalinden şüphelenilen, inceleme sonucunda kötü huylu olduğu tespit edilen, gebeliğe engel teşkil eden veya bağırsakta ise sürekli olarak bağırsak problemlerine yol açan poliplerin alınması gerekir. Poliplerin cerrahi operasyon yardımıyla çıkarılması, polipektomi olarak da adlandırılan basit bir operasyon yardımıyla gerçekleştirilir. Bulundukları bölgeye uygun görüntüleme tekniği eşliğinde, gerekli cerrahi ekipman yardımıyla poliplerin yeri tam olarak tespit edilir ve polipler çıkartılır. Bu işlem hekimin tercihine ve çalışılan bölgeye bağlı olarak genel veya lokal anestezi altında yapılır. Yaklaşık 20-30 dakika süren kısa bir operasyondur. Genellikle hastanede kalmayı gerektirmez ve hastalar aynı gün içerisinde taburcu olup ertesi gün işlerine ve günlük yaşamlarına dönebilir.